Górny Śląsk jest ważnym punktem na przemysłowej mapie Polski. To w tym regionie wydobywano złoża surowców naturalnych, czy prowadzono ich obróbkę, tworząc przy tym setki zakładów pracy. W województwie śląskim w zależności od dokładnej lokalizacji znajdowały się złoża różnorodnych dóbr naturalnych, takich jak węgiel, cynk, czy ołów. W Częstochowskim Obszarze Rudonośnym wydobywano natomiast rudy żelaza, o czym można dowiedzieć się w Muzeum Górnictwa Rud Żelaza w Częstochowie. 

Górnictwo w regionie częstochowskim 

Górnictwo w regionie częstochowskim skupione było wokół wydobywania rud żelaza. Na powierzchni około 800 km2 znajdowały się złoża, o które oparty był regionalny przemysł. Na przełomie XIX i XX wieku za sprawą Bernarda Hantkiego rozpoczął się proces wzmożonego wydobywania i poszukiwania zasobów naturalnych. Rozwój gałęzi przemysłu opartej na żelazie, wielokrotnie utrudniany był przez toczone na świecie konflikty - I i II wojnę światową. W 1951 roku wprowadzono zmiany, które ułatwiły prace w kopalniach, zwiększając bezpieczeństwo i wydajność. Powstawało wiele przedsiębiorstw zajmujących się usprawnianiem działań związanych z wydobywaniem rud żelaza. 

Powstało przedsiębiorstwo „Geologiczno-Wiertnicze”, zajmujące się pracami związanymi z poszukiwaniem i badaniem rud żelaza. „Biuro Projektów” zajmowało się zagadnieniami technicznymi i opracowywało modele kopalń. Przedsiębiorstwo „Budowa Kopalń” wykonywało roboty montażowe i budowlane, takie jak: zgłębianie szybów w obudowie murowanej lub betonowej, budowanie dużych komór pomp, składów na materiały wybuchowe, zajezdni, hali kompresorów, budynku maszyn wyciągowych, nadszybi, wież wyciągowych, warsztatów, magazynów oraz obiektów socjalnych, jak: łaźni, szatni itp.  - czytamy na stronie Muzeum Górnictwa Rud Żelaza. 

Wraz z rozwojem technologicznym, rozwijało się górnictwo. Nowoczesne kopalnie, zakłady przeróbcze, a także narzędzia i technologie poprawiały roczne wydobycie, które dochodziło do nawet 250 ton! Pomimo wielu osiągnięć przemysł został zlikwidowany w latach 1966-1982. 

Odział górniczy Muzeum Częstochowskiego

Górnicze muzeum istnieje już od 1968 roku, choć jego forma zmieniała się na przestrzeni lat. Z początku było samodzielnym oddziałem Muzeum Częstochowskiego. Wraz z likwidacją zakładów, pod koniec lat 70. kopalnia "Szczekaczka" została przemianowana w kopalnię zabytkową, pełniąc rolę muzeum i służąc odwiedzającym w latach 1980-1983. Po zamknięciu kopalni reaktywacja obiektu nastąpiła w 1989 roku i jako skansen górniczy muzeum funkcjonowało do 1996 roku, aż w trakcie remontu zdecydowano się zamurować przejście do części podziemnej. Muzeum zostało ponowne otwarte w 2008 roku, a od 2009 znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki. 

Muzealna wystawa 

W muzeum znajduje się ekspozycja stała pt. "Dzieje Górnictwa Rud Żelaza", przedstawiająca historię przemysłu, funkcjonującego w okolicach Jury. Stworzona jest w podziemnych korytarzach pomiędzy Pawilonami Wystawienniczymi Muzeum Częstochowskiego w Parku im. ks. Stanisława Staszica i zaprojektowano ją na podstawie scenariusza mgr. inż. Tadeusza Lostera. Wystawa obejmuje wyrobiska chodnikowe, komorę pomp, oryginalne maszyny i wyposażenie, górnicze środki transportu, a także  fragment ściany eksploatacyjnej. Wszystkie eksponaty pochodzą z okolicznych kopalń takich jak "Rudniki", "Wręczyca", czy "Szczekaczka". Częstochowskie muzeum jest jedynym takim obiektem w kraju. Jego zadaniem jest utrwalenie tradycji górnictwa rudnego prowadzonego w regionie. 

Cennik biletów i godziny otwarcia 

Dni i godziny otwarcia Muzeum Górnictwa Rud Żelaza:

• wtorek, czwartek, piątek: 9:00 – 15:30
• środa: 11:00 – 17:30
• sobota i niedziela: 11:00 – 17:00
• poniedziałek: nieczynne

Cennik biletów prezentuje się następująco:

• Bilet normalny – 9 zł 
• Bilet Ulgowy - 5 zł

Dzieje i rozwój górnictwa rudnego

Muzeum Górnictwa Rud Żelaza będące częścią Muzeum Częstochowskiego jest miejscem, w którym każdy zainteresowany pozna rudną gałąź przemysłu, rozwijającą gospodarkę naszego kraju. Śląsk, choć kojarzony w dużej mierze z wydobyciem węgla kamiennego, umożliwiał również pozyskiwanie innych dóbr naturalnych, pełniąc rolę przemysłowej stolicy Polski. Historia opowiadana w muzeum nie tylko opisuje rozwój górnictwa, ale również pokazuje jak duże znaczenie dla rozwoju całego kraju, miały okolice Jury Częstochowskiej.