Co to jest refluks żołądkowo-przełykowy (GER)?
Refluks żołądkowo-przełykowy (GER), zwany również refluksem, występuje wtedy, gdy pokarm i kwas z żołądka cofają się do przełyku. Powoduje to nieprzyjemne uczucie w klatce piersiowej, często nazywane zgagą. GER może wystąpić u dorosłych i dzieci, nawet u niemowląt. Jest to normalne i u większości dzieci, u których występuje refluks żołądkowo-przełykowy, z czasem ustępuje. Zmiany w diecie mogą pomóc, ale niektóre dzieci mogą wymagać leczenia medycznego.
Choroba refluksowa u dzieci
Refluks, który występuje często i powoduje problemy, takie jak problemy ze wzrostem, wymioty lub uszkodzenie przełyku, nazywany jest GERD (choroba refluksowa przełyku). Choroba refluksowa przełyku jest poważniejsza niż refluks żołądkowo-przełykowy i jest zwykle leczona farmakologicznie.
Jakie są oznaki i symptomy refluksu żołądkowo-przełykowego?
Do typowych objawów refluksu należą:
- zgagę (uczucie pieczenia w klatce piersiowej, szyi i gardle). Może ona trwać do 2 godzin i zwykle nasila się po posiłkach i w pozycji leżącej
- bekanie
- częsta czkawka
- częste odpluwanie lub wymioty, zwłaszcza po posiłkach
- uczucie podchodzenia kwasu żołądkowego do tylnej ściany gardła
- kwaśny lub nieświeży oddech
- częste ubytki, zwłaszcza w tylnych zębach, mimo dobrego szczotkowania.
Objawy GER u niemowląt i małych dzieci obejmują:
- krztuszenie się lub świszczący oddech (jeśli treść żołądkowa dostanie się do tchawicy i płuc)
- mokre beknięcia lub mokra czkawka
- plucie, które trwa dłużej niż do pierwszych urodzin dziecka (kiedy to ustaje u większości dzieci)
- drażliwość lub niepohamowany płacz po jedzeniu
- odmowa jedzenia lub jedzenie tylko małych ilości
- nie przybieranie na wadze
Niektóre z tych objawów mogą się nasilić, jeśli dziecko po posiłku położy się lub zostanie umieszczone w foteliku samochodowym.
Co powoduje refluks żołądkowo-przełykowy?
W przełyku znajduje się pierścień mięśni, zwany dolnym zwieraczem przełyku, który oddziela przełyk od żołądka. Objawy GER występują, gdy pierścień ten rozluźnia się w niewłaściwym czasie lub nie zamyka się tak, jak powinien. Pozwala to na przepływ kwaśnego soku z żołądka z powrotem do przełyku, do tylnej części gardła, a niekiedy przez usta lub nos.
Często refluks jest niewielki i nie stanowi powodu do niepokoju. Jednak u osób cierpiących na GERD refluks występuje częściej i powoduje odczuwalny dyskomfort. Po wielu posiłkach występuje u nich zgaga (zwana również niestrawnością). U dzieci z GERD mleko matki lub mieszanka regularnie cofają się do przełyku, a czasem także przez usta. Czasami dzieci silnie wymiotują lub mają "mokre beknięcia".
Jakie problemy mogą się pojawić?
U dzieci, które mają refluks żołądkowo-przełykowy, zwykle ustępuje on przed ukończeniem 1 lub 2 roku życia. Ale w niektórych przypadkach objawy refluksu żołądkowo-przełykowego utrzymują się. Dzieci z zaburzeniami rozwojowymi lub neurologicznymi, takimi jak porażenie mózgowe, są bardziej narażone na ryzyko wystąpienia refluksu żołądkowo-przełykowego i mogą mieć bardziej nasilone, trwałe objawy.
Stały refluks kwasu żołądkowego do przełyku może prowadzić do:
- problemów z oddychaniem (jeśli płyn przedostanie się do tchawicy, płuc lub nosa)
- zaczerwienienia i podrażnienia przełyku, stanu zwanego zapaleniem przełyku
- krwawienia w przełyku
- tkanka bliznowata w przełyku, która może utrudniać połykanie
- zapalenie płuc
- powtarzające się ataki astmy.
Ponieważ te powikłania mogą powodować ból przy jedzeniu, GER może zakłócać prawidłowe odżywianie. Jeśli więc Twoje dziecko nie przybiera na wadze zgodnie z oczekiwaniami lub traci na wadze, porozmawiaj z lekarzem.
Jak diagnozowany jest refluks żołądkowo-przełykowy?
U starszych dzieci, lekarze zazwyczaj diagnozują refluks poprzez badanie i wysłuchanie objawów. Jeśli Twoje dziecko ma objawy GER, spróbuj śledzić pokarmy, które wydają się je powodować. To może pomóc lekarzowi dowiedzieć się, co się dzieje.